‘Nieuws is niet wat er gebeurt, maar wat iemand zegt dat er gebeurt of zal gebeuren. Reporters zijn slechts zelden in een positie om gebeurtenissen rechtstreeks als getuige waar te nemen. Ze moeten afgaan op de weergave van anderen…
Lezers, of ze nu oplettende burgers zijn of geïnteresseerde autoriteiten, neigen ertoe het feit uit het oog te verliezen dat nieuws niet de werkelijkheid is, maar een keuze uit weergaven van de werkelijkheid door bronnen, en gemedieerd door nieuwsorganisaties. Om de activiteiten van hun staf met een beetje efficiency te kunnen coördineren, doen kranten weinig méér dan enkele vaste werkwijzen vast te stellen voor het uitkiezen van mogelijke bronnen. Welke procedure ze ook kiezen: die vertekent onvermijdelijk hun selectie van inhouden.’
De media heeft altijd al veel invloed gehad op het gedrag en de denkwijze van mensen. Het begon al op 30 oktober 1938 toen de beroemde regisseur Orson Welles een aflevering van een hoorspel regisseerde: ‘The War of the Worlds’. Welles wilde dit zo realistisch mogelijk maken en doorspekte zijn aflevering vooral met nieuwsberichten die verslag deden van een Martiaanse invasie. Dit veroorzaakte enorme paniek bij de Amerikaanse bevolking die meende echt aangevallen te worden.
De media wordt ook wel eens de vierde macht genoemd, naast de rechtelijke, wetgevende en uitvoerende macht. Een van de belangrijkste functies van de media in een democratische samenleving zou dan ook de politieke functie zijn, waarbij de media vooral een kritiek en waakhond functie heeft ten opzichte van de politieke machthebbers. Politici maken tegenwoordig ook handig gebruik van de media en nemen enkele media specialisten in dienst wanneer de verkiezingen aankomen om een zo betrouwbaar (?) mogelijk imago uit te stralen, om nog niet te spreken van stylisten en dergelijke. De hoge stemmen die Bart De Wever bij de vorige verkiezingen behaalde zouden toch wel (hoewel hij dat zelf natuurlijk tegenspreekt) wat verklaard kunnen worden door zijn goede prestaties in het populaire quiz progamma “de slimste mens”. In de film Wag the Dog uit 1997 werken een Hollywood producent en de adviseur van de president samen om een sex schandaal van deze laatste, dat plaatsvond enkele dagen voor de herverkiezingen, te camoufleren. Ze doen dit door een oorlog in Albanië in scène te zetten via de massamedia. Door de tussenkomst van de president komt er een einde aan de 'oorlog' en hij wordt herverkozen.
Op de vraag of objectiviteit wel mogelijk is in de media ben ik geneigd nee te antwoorden. Journalisten maken hun verslagen op basis van getuigenverslagen, die toch niet van enige subjectiviteit kunnen worden vrijwaard, schrijven in functie van de commerciële belangen van een krant of een televisiestation, want uiteindelijk draait het toch allemaal om lees- en kijkcijfers, zeker nu de leescijfers van vele kranten naar beneden gaan door o.a. de komst van online kranten. Goed nieuws wil niemand horen, hoe sensationeler hoe beter. Jammergenoeg stelt volgens mij slechts een minderheid de waarde en de echtheid van het nieuws in vraag. Ze nemen wat ze horen en lezen voor waarheid: “want het stond toch in de krant?” En ja, het is soms moeilijk om uit te maken wat nu juist is en wat niet want zoals het hoofdstuk vermeld: “ niet iedereen maakt een wetenschappelijke analyse van wat hij hoort of ziet”. Een wetenschappelijke analyse is echter niet nodig, gewoon even stilstaan bij wat je hoort en leest en je gezond verstand laten werken. Volgens mij raak je daar toch al ver mee. Ik heb in de tijd van de Coca-Cola crisis of hype alle Cola die ik staan had uitgedronken en ziek ben ik er niet van geweest….
WYDOOGHE B., Economische, politieke en sociale geschiedenis. Ipsoc-Katho, ongepubliceerde cursus, Kortrijk, 2009.
SIGAL L. Sources make the news. In: VAN GINNEKEN J. De schepping van de wereld in het nieuws, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten/Diegem, 1996.
http://nl.wikipedia.org/wiki/The_War_of_the_Worlds_(radio)
http://www.fleetproject.be/nl/trends/beleid/buzzwords/hoeder-van-de-vierde-macht/
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten